Tức ngực, khó thở không chỉ gây khó chịu mà còn có thể là dấu hiệu cảnh báo nhiều bệnh lý nguy hiểm. Vậy tức ngực khó thở là bệnh gì, nguyên nhân do đâu và cách xử lý như thế nào? Cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây để bảo vệ sức khỏe kịp thời nhé!
Tức ngực khó thở là bệnh gì?
Tình trạng tức ngực khó thở thường là dấu hiệu cảnh báo cơ thể đang gặp vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Đây không chỉ là biểu hiện thoáng qua mà còn có thể liên quan đến nhiều bệnh lý nguy hiểm, đặc biệt khi triệu chứng này xuất hiện thường xuyên hoặc kéo dài.
Vậy tức ngực khó thở là bệnh gì? Dưới đây là một số nhóm bệnh phổ biến gây ra tình trạng này.
1. Bệnh tim mạch
- Nhồi máu cơ tim: Cơn đau ngực dữ dội, cảm giác như có một vật nặng đè lên ngực, đi kèm với khó thở và ra mồ hôi lạnh.
- Suy tim: Người bệnh có thể cảm thấy khó thở khi nằm xuống hoặc khi hoạt động nhẹ. Đôi khi tức ngực kèm theo cảm giác mệt mỏi, chân sưng phù.
- Bệnh mạch vành: Tức ngực và khó thở thường xảy ra khi người bệnh thực hiện các hoạt động thể chất, đôi khi kèm theo cảm giác đau ở cánh tay hoặc vai.
Tức ngực khó thở là biểu hiện liên quan đến bệnh về tim mạch
2. Bệnh hô hấp
- Hen suyễn: Cảm giác khó thở, thở khò khè và tức ngực là những triệu chứng điển hình của bệnh hen suyễn, đặc biệt trong các cơn kịch phát.
- Viêm phổi: Tình trạng này gây khó thở, đau tức ngực, ho có đờm và sốt.
- Tắc phổi: Tức ngực đột ngột, khó thở nghiêm trọng, thở dốc và có thể kèm theo ho ra máu.
3. Bệnh tiêu hóa
- Trào ngược dạ dày thực quản: Cảm giác tức ngực, nóng rát và khó thở khi axit từ dạ dày trào ngược lên thực quản, thường xảy ra sau khi ăn.
- Thoát vị hoành: Tình trạng này khiến người bệnh cảm thấy tức ngực, khó thở, đặc biệt khi thay đổi tư thế hoặc sau bữa ăn.
Tức ngực khó thở là bệnh gì? Là một trong biểu hiện của bệnh tiêu hóa
4. Vấn đề tâm lý và thần kinh
- Rối loạn lo âu: Người bệnh có thể cảm thấy ngực bị siết lại, khó thở, tim đập nhanh và cảm giác lo lắng, sợ hãi.
- Căng thẳng quá mức: Những tình huống căng thẳng hoặc stress có thể gây ra cảm giác tức ngực và khó thở, đặc biệt trong các cơn hoảng loạn.
5. Tình trạng khác
Ngoài các bệnh lý phổ biến, tức ngực và khó thở cũng có thể là biểu hiện của một số tình trạng khác như:
- Chấn thương ngực: Đau tức ngực và khó thở có thể xảy ra sau một chấn thương hoặc tai nạn, đặc biệt nếu có sự tổn thương đến xương sườn hoặc cơ quan nội tạng trong lồng ngực.
- Thiếu máu: Cảm giác mệt mỏi, khó thở và tức ngực có thể là triệu chứng của tình trạng thiếu máu, khi cơ thể không đủ oxy để cung cấp cho các cơ quan.
- Béo phì: Tăng cân có thể gây ra khó thở, tức ngực khi vận động hoặc thậm chí khi nghỉ ngơi, đặc biệt nếu có sự tích tụ mỡ thừa xung quanh vùng ngực và bụng.
Béo phì có thể gây nên tức ngực khó thở
Các loại tức ngực khó thở thường gặp
Tức ngực khó thở là một triệu chứng phổ biến nhưng rất đa dạng về biểu hiện. Tùy thuộc vào nguyên nhân, mức độ và tình trạng sức khỏe của mỗi người, triệu chứng này có thể khác nhau. Việc phân loại và hiểu rõ từng dạng tức ngực khó thở sẽ giúp chúng ta nhận biết và xử lý kịp thời khi gặp phải.
1. Tức ngực khó thở kèm đau nhói
Đây là dạng tức ngực khó thở khiến người bệnh có cảm giác đau đột ngột, giống như bị đâm hoặc bóp chặt. Đau nhói thường lan sang vai, cổ, hàm hoặc cánh tay, kèm khó thở, chóng mặt, thậm chí ngất xỉu trong trường hợp nặng. Thường gặp ở các bệnh như nhồi máu cơ tim, co thắt động mạch vành, chấn thương hoặc căng cơ.
Tức ngực có thể kèm theo cơn đau nhói
2. Tức ngực kèm khó thở kéo dài
Đây là dạng tức ngực phổ biến, xảy ra liên tục hoặc tái phát nhiều lần và có thể làm suy giảm nghiêm trọng chất lượng cuộc sống. Khó thở thường tăng lên khi vận động, nằm hoặc trong thời điểm ban đêm. Người bệnh có thể cảm thấy kiệt sức, mệt mỏi và khó chịu. Những người bị bệnh lý về phổi, tim mạch hoặc rối loạn lo âu sẽ thường gặp triệu chứng này.
3. Tức ngực kèm ho và khò khè
Triệu chứng này thường đi kèm với các vấn đề về đường hô hấp như hen suyễn, viêm phế quản, đặc biệt là khi tiếp xúc với dị nguyên hoặc môi trường ô nhiễm. Khó thở, khò khè rõ ràng khi thở, ho kéo dài kèm đờm hoặc cảm giác nóng rát ở ngực.
4. Tức ngực lan ra vai, cổ và hàm
Dạng tức ngực này thường biểu hiện ở mức độ nặng, đặc biệt khi triệu chứng lan sang các vùng khác. Cơn đau thường xuất hiện sau khi ăn, khi nằm hoặc cúi gập người. Có thể kèm theo ợ nóng, đầy hơi hoặc khó tiêu. Triệu chứng này sẽ bắt gặp ở các bệnh nhân bị nhồi máu cơ tim hoặc trào ngược dạ dày, thực quản.
Tức ngực lan ra các vùng khác như cổ, vai, hàm
5. Tức ngực khó thở kèm nhịp tim nhanh và lo âu
Đây là một dạng tức ngực phổ biến, đặc biệt ở những người có lối sống căng thẳng hoặc thường xuyên bị stress. Người bệnh có cảm giác hồi hộp, tim đập nhanh và khó thở tăng lên khi lo lắng. Thường gặp ở những người bị các rối loạn tâm lý như rối loạn hoảng loạn, rối loạn hệ thần kinh thực vật.
6. Tức ngực thay đổi theo tư thế
Triệu chứng tức ngực này có thể thay đổi mức độ nặng nhẹ khi bạn thay đổi tư thế. Cơn đau thường tăng khi nằm và giảm khi đứng thẳng hoặc ngồi dậy. Tình trạng này dễ bắt gặp ở những người bị thoát vị đĩa đệm cột sống ngực hoặc người bị trào ngược dạ dày.
Nguyên nhân gây tức ngực khó thở
Tức ngực khó thở không phải là bệnh mà là triệu chứng cảnh báo nhiều vấn đề sức khỏe tiềm ẩn. Tình trạng này có thể bắt nguồn từ các nguyên nhân liên quan đến tim, phổi, hệ tiêu hóa, thần kinh hoặc tâm lý. Việc hiểu rõ nguyên nhân giúp bạn trả lời câu hỏi tức ngực khó thở là bệnh gì và có hướng xử lý phù hợp.
1. Nguyên nhân liên quan đến tim mạch
Các vấn đề về tim mạch là một trong những nguyên nhân phổ biến và nguy hiểm nhất gây tức ngực, khó thở.
- Nhồi máu cơ tim: Đây là tình trạng nghiêm trọng xảy ra khi lưu lượng máu đến cơ tim bị gián đoạn. Triệu chứng thường bao gồm tức ngực, khó thở, đau lan ra vai, cổ và hàm.
- Bệnh mạch vành: Hẹp hoặc tắc nghẽn mạch máu nuôi tim có thể gây đau thắt ngực, khó thở đặc biệt khi vận động mạnh.
- Suy tim: Khi tim không thể bơm máu hiệu quả, dịch có thể ứ lại ở phổi, gây cảm giác tức ngực, khó thở kéo dài.
- Viêm màng ngoài tim: Viêm lớp màng bao quanh tim gây ra cảm giác đau nhói và khó chịu ở ngực.
Các bệnh tim mạch là nguyên nhân gây ra tức ngực khó thở
2. Nguyên nhân liên quan đến hô hấp
Các bệnh lý về phổi cũng là câu trả lời quan trọng cho thắc mắc khó thở là bệnh gì.
- Hen suyễn: Hen suyễn gây hẹp đường thở, dẫn đến khó thở, tức ngực kèm theo ho và khò khè.
- Viêm phổi: Tình trạng viêm nhiễm ở phổi khiến hô hấp khó khăn, gây đau tức ngực và khó thở.
- Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD): Thường gặp ở người hút thuốc lá hoặc tiếp xúc lâu dài với môi trường ô nhiễm, bệnh này gây hẹp đường thở, khiến việc hít thở trở nên khó khăn.
- Tắc mạch phổi: Một cục máu đông di chuyển đến phổi có thể gây tắc nghẽn, dẫn đến đau ngực dữ dội và khó thở cấp tính.
Khó thở là bệnh gì? Hô hấp là nguyên nhân gây khó thở
3. Nguyên nhân liên quan đến tiêu hóa
Các bệnh lý về tiêu hóa thường bị nhầm lẫn với các vấn đề về tim do vị trí đau tương tự.
- Trào ngược dạ dày thực quản (GERD): Acid dạ dày trào ngược lên thực quản gây cảm giác đau tức ngực, đặc biệt sau khi ăn hoặc khi nằm.
- Loét dạ dày: Vết loét có thể gây đau nhói ở vùng thượng vị và lan đến ngực, kèm theo cảm giác khó thở.
- Thoát vị cơ hoành: Một phần dạ dày trượt lên qua cơ hoành có thể gây áp lực lên ngực, dẫn đến đau tức và khó thở.
4. Nguyên nhân liên quan đến hệ thần kinh và cơ xương
Các bệnh lý về thần kinh hoặc cơ xương có thể gây đau tức ngực không do bệnh nội tạng.
- Thoát vị đĩa đệm: Thoát vị ở cột sống ngực có thể chèn ép dây thần kinh, gây ra đau lan tỏa và khó thở.
- Viêm sụn sườn: Viêm sụn nối giữa xương sườn và xương ức có thể dẫn đến đau tức ngực khi hít thở sâu hoặc cử động.
- Chấn thương vùng ngực: Các vết bầm tím, gãy xương hoặc căng cơ ở vùng ngực đều gây ra cảm giác tức ngực.
Chấn thương ở ngực cũng là nguyên nhân gây tức ngực khó thở
5. Nguyên nhân liên quan đến tâm lý
Yếu tố tâm lý cũng là một nguyên nhân quan trọng nhưng thường bị bỏ qua khi trả lời câu hỏi khó thở là bị gì.
- Rối loạn lo âu: Lo lắng quá mức có thể kích hoạt phản ứng căng cơ, làm tăng nhịp tim và gây cảm giác tức ngực, khó thở.
- Rối loạn hoảng loạn: Các cơn hoảng loạn thường đi kèm với nhịp tim nhanh, thở dốc, đau ngực, và cảm giác sợ hãi tột độ.
- Trầm cảm: Trạng thái tâm lý kéo dài có thể làm tăng cảm giác áp lực ở ngực và khó thở, ngay cả khi không có bệnh lý thực thể.
Cách xử lý khi bị tức ngực khó thở
Tình trạng tức ngực khó thở có thể gây ra cảm giác hoang mang, lo lắng cho người bệnh và người thân. Việc xử lý kịp thời và đúng cách sẽ giúp giảm bớt triệu chứng, tránh các biến chứng nguy hiểm. Dưới đây là các bước cơ bản để xử lý tình trạng này một cách hiệu quả.
1. Xác định mức độ nghiêm trọng
Khi gặp phải triệu chứng tức ngực khó thở, điều quan trọng là phải đánh giá tình trạng của bản thân:
- Trường hợp nhẹ: Nếu chỉ cảm thấy khó thở thoáng qua hoặc tức ngực không rõ nguyên nhân, bạn có thể thử nghỉ ngơi và quan sát thêm các triệu chứng.
- Trường hợp nặng: Nếu tức ngực kéo dài, khó thở trở nên nghiêm trọng, hoặc đi kèm các dấu hiệu nguy hiểm như đau lan đến vai, cánh tay, đổ mồ hôi lạnh hoặc mất ý thức, cần gọi cấp cứu ngay lập tức.
Xác định mức độ nghiêm trọng của tình trạng tức ngực khó thở
2. Sơ cứu tại chỗ
Trong nhiều trường hợp, các biện pháp sơ cứu tại chỗ có thể giúp giảm triệu chứng tức thời và ngăn ngừa tình trạng xấu đi:
- Giữ bình tĩnh: Lo lắng hoặc hoảng loạn sẽ làm tăng nhịp tim và khiến tình trạng khó thở nặng hơn. Hãy cố gắng hít thở sâu và chậm rãi.
- Thay đổi tư thế: Ngồi thẳng lưng hoặc nằm nghiêng để giảm áp lực lên ngực. Tránh nằm ngửa hoàn toàn vì có thể làm tắc nghẽn đường thở.
- Cung cấp không khí: Nếu ở trong không gian kín, hãy mở cửa sổ hoặc di chuyển ra nơi thoáng khí để tăng lượng oxy.
- Nới lỏng quần áo: Loại bỏ các vật dụng như dây nịt, áo bó sát để giảm áp lực lên vùng ngực và bụng.
- Sử dụng thiết bị hỗ trợ: Nếu có sẵn máy tạo oxy hoặc thiết bị hô hấp, hãy sử dụng theo hướng dẫn.
Khi bị khó thở hãy sử dụng thiết bị hỗ trợ trong các tình huống cấp bách
3. Áp dụng các biện pháp giảm triệu chứng tạm thời
Tùy thuộc vào nguyên nhân, một số biện pháp sau có thể hữu ích:
- Đối với hen suyễn: Sử dụng ống hít hoặc thuốc giãn phế quản đã được bác sĩ kê đơn.
- Đối với trào ngược dạ dày: Uống nước ấm, tránh ăn uống ngay lập tức và giữ tư thế ngồi thẳng.
- Đối với căng cơ hoặc viêm sụn sườn: Chườm ấm vùng ngực để giảm đau và co thắt.
4. Khi nào cần tìm đến sự trợ giúp y tế?
Nếu triệu chứng không cải thiện hoặc có các dấu hiệu nguy hiểm, hãy liên hệ với bác sĩ ngay:
- Tức ngực kéo dài: Tình trạng này có thể liên quan đến nhồi máu cơ tim hoặc các bệnh lý tim mạch nghiêm trọng.
- Khó thở cấp tính: Nếu không thể hít thở đủ không khí hoặc cảm giác ngạt thở tăng lên.
- Đau ngực dữ dội: Đặc biệt nếu đi kèm với đau lan tỏa, buồn nôn, hoặc chóng mặt.
Đưa đi cấp cứu khi tình trạng tức ngực khó thở kéo dài nghiêm trọng
5. Phòng ngừa tái phát
Để tránh tình trạng tức ngực khó thở tái diễn, bạn cần thay đổi lối sống và tuân thủ các hướng dẫn y tế:
- Kiểm tra sức khỏe định kỳ: Việc này giúp phát hiện sớm các vấn đề tiềm ẩn và điều trị kịp thời.
- Tập thể dục đều đặn: Các bài tập nhẹ nhàng như yoga, đi bộ có thể cải thiện sức khỏe tim mạch và hô hấp.
- Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh: Hạn chế thực phẩm dầu mỡ, cay nóng, tăng cường rau xanh và chất xơ.
- Quản lý căng thẳng: Học cách thư giãn và kiểm soát cảm xúc để tránh tác động tiêu cực đến hệ thần kinh và tim mạch.
- Tuân thủ điều trị: Nếu bạn đã được chẩn đoán mắc bệnh, hãy uống thuốc và tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ.
Trên đây là những chia sẻ của Siêu Thị Y Tế để giải đáp cho câu hỏi tức ngực khó thở là bệnh gì? Việc nắm rõ các triệu chứng, nguyên nhân cũng như biện pháp xử lý kịp thời sẽ giúp bạn kiểm soát được sức khỏe của mình. Nhớ share bài viết để chia sẻ thông tin hữu ích này đến với nhiều người.
