Nguyên nhân và triệu chứng của tình trạng ngộ độc oxy liều cao là gì? Giải pháp sử dụng oxy đúng cách để đảm bảo an toàn trong việc hỗ trợ sức khỏe của bệnh nhân. Cùng Siêu Thị Y Tế tìm hiểu tất cả những thông tin liên quan đến vấn đề này.
Ngộ độc oxy liều cao là gì?
Ngộ độc oxy liều cao là tình trạng cơ thể tiếp xúc với nồng độ oxy quá cao dẫn đến những tác động có hại. Trong không khí con người thường hít thở, nồng độ oxy thường chỉ khoảng 20%. Khi tiếp xúc với nồng độ oxy cao hơn, cơ thể có thể bị ức chế trong việc điều chỉnh quá trình hô hấp dẫn đến nguy cơ ngừng thở.
Ngộ độc oxy liều cao do tiếp xúc với lượng oxi quá cao
Nguyên nhân gây ra ngộ độc oxy
Ngộ độc oxy liều cao là tình trạng phát sinh khi cơ thể tiếp xúc với lượng oxy quá cao so với mức bình thường dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Dưới đây là một số nguyên nhân gây ra ngộ độc oxy:
- Hít oxy với nồng độ cao: Một nguyên nhân chính gây ngộ độc oxy là tiếp xúc với không khí có nồng độ oxy cao hơn mức bình thường. Nguyên nhân gây ra trong tình huống như sử dụng máy tạo oxy không kiểm soát được hoặc sử dụng mặt nạ oxy với lưu lượng quá lớn.
- Thiếu kiểm soát và giám sát: Khi sử dụng các thiết bị cung cấp oxy mà không có sự kiểm soát và giám sát kỹ lưỡng có thể dẫn đến việc tiếp xúc với oxy ở mức độ cao hơn mức an toàn.
Ngộ độc oxy liều cao do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra
- Thiếu hiểu biết: Người sử dụng oxy không hiểu rõ về nguy cơ của việc hít thở oxy ở nồng độ cao dẫn đến việc sử dụng không đúng cách gây ra việc tiếp xúc với oxy quá mức.
- Sai sót trong thiết kế hoặc vận hành thiết bị: Các sai sót trong thiết kế hoặc vận hành các thiết bị cung cấp oxy có thể dẫn đến việc tiếp xúc với lượng oxy vượt quá mức an toàn, gây ra nguy cơ ngộ độc.
- Yếu tố y tế cá nhân: Một số yếu tố y tế cá nhân như bệnh phổi mãn tính hoặc các vấn đề về sức khỏe làm tăng nguy cơ của người đó trong việc phát sinh ngộ độc oxy.
- Sai sót trong điều trị y tế: Trong một số trường hợp, ngộ độc oxy phát sinh do sai sót trong việc sử dụng oxy trong điều trị y tế như thiết lập sai lưu lượng hoặc không tuân thủ các quy trình an toàn.
Tìm hiểu ngay: Liều Lượng Thở Oxy Cho Người Lớn Là Bao Nhiêu?
Triệu chứng ngộ độc oxy
Các triệu chứng lâm sàng của ngộ độc oxy liều cao như:
- Loạn sản phế nang cấp tính xảy ra ở trẻ sơ sinh khi nhận được quá nhiều oxy sau khi sinh.
- Viêm phế quản xuất hiện sau 6 giờ hít oxy với nồng độ 90 – 95%.
- Xẹp phổi xuất hiện từ 6-24 giờ sau khi hít oxy với nồng độ 90 – 95%.
Nếu tiếp tục hít thở lượng oxy nồng độ cao trong thời gian dài, các tế bào nội mô của động mạch phổi có thể bị tổn thương dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng như phù nề, viêm nhiễm và chảy máu trong phế nang. Lưu ý một số loại thuốc cũng có thể tăng nguy cơ từ nồng độ oxy cao như nitrofurantoin và bleomycin.
Ngộ độc oxy gây ra rất nhiều triệu chứng nghiêm trọng
Cách sử dụng oxy đúng cách
Việc bạn sử dụng oxy đúng cách là rất quan trọng để đảm bảo an toàn và hiệu quả trong việc cung cấp oxy cho cơ thể mà không gây ra nguy cơ ngộ độc.
- Bệnh nhân chỉ sử dụng oxy khi có chỉ định cụ thể từ bác sĩ, yếu tố này đảm bảo rằng việc sử dụng oxy là phù hợp và an toàn cho tình trạng sức khỏe của bạn.
- Bạn sử dụng thiết bị cung cấp oxy như máy tạo oxy hoặc bình oxy đúng mục đích. Thiết bị hoạt động đúng cách, được bảo dưỡng định kỳ để đảm bảo an toàn.
- Lưu lượng oxy được thiết lập theo chỉ định của bác sĩ, không tăng hoặc giảm mà không có sự hướng dẫn của chuyên gia y tế.
- Nếu bạn cần sử dụng mặt nạ oxy đảm bảo lắp đặt và sử dụng theo hướng dẫn của nhà sản xuất và bác sĩ. Mặt nạ cần phải đảm bảo phủ kín mũi và miệng để tránh mất oxy.
- Bảo dưỡng thiết bị oxy, làm sạch định kỳ để ngăn ngừa sự tích tụ của vi khuẩn và nấm mốc.
- Bệnh nhân tránh hút thuốc hoặc gần nguồn lửa khi sử dụng oxy vì oxy có thể gây cháy. Tuyệt đối không để vật dụng dễ cháy gần nguồn oxy.
- Theo dõi các triệu chứng của bệnh nhân nếu khó thở, chóng mặt phải báo ngay cho bác sĩ nếu có bất kỳ dấu hiệu nào không bình thường.
Máy Tạo Oxy Cho Người Bệnh, Máy Thở Oxy 3 Lít 5 Lít 10 Lít – Siêu Thị Y Tế
Sử dụng oxy liều cao có nguy hiểm không?
Trên thực tế, việc thở oxy không hoàn toàn an toàn như nhiều người nghĩ. Oxy có thể gây ra nhiều tác động không mong muốn, đặc biệt là khi hít nồng độ cao trong thời gian dài. Việc hít quá nhiều oxy có thể ức chế hệ thần kinh trung ương, làm chậm nhịp thở, giảm thông khí và tăng nồng độ CO2 trong máu.
Ngộ độc oxy vô cùng nguy hiểm đến tính mạng người bệnh
Nồng độ oxy quá cao cũng có thể tạo ra các gốc oxy hóa học gây tổn thương cho màng phế nang, mao mạch gây hại cho phổi. Việc hít oxy 100% kéo dài gây ra tình trạng xẹp phổi do oxy đã thay thế hết nitơ trong phế nang.
Nitơ có vai trò quan trọng trong việc ngăn chặn tình trạng xẹp phổi. Do đó, việc oxy thay thế toàn bộ nitơ trong máu có thể dẫn đến xẹp phổi. Việc hít oxy quá nhiều trong thời gian dài cũng có thể gây mệt mỏi, nhức đầu, chóng mặt và ù tai.
Thở oxy cũng có thể làm giảm hoạt động của vi nhung mao đường thở, bạch cầu, làm khô niêm mạc miệng, mũi họng và phế quản nếu không được làm ẩm đúng cách dẫn đến nguy cơ mắc bệnh viêm phổi. Hơn nữa, vi khuẩn lây nhiễm từ hệ thống bình chứa và máy tạo ẩm gây nhiễm trùng nguy hiểm.
Lưu ý khi sử dụng liệu pháp oxy
Khi sử dụng liệu pháp oxy chữa bệnh, bạn cần tuân thủ các quy tắc như tránh hút thuốc trong phòng có oxy đang được sử dụng. Phòng nên lắp đặt thiết bị phát hiện khói để phát hiện kịp thời các tình huống nguy hiểm. Lưu trữ oxy ở nơi thông thoáng để tránh nguy cơ gây cháy nổ. Ngoài ra, bạn cần chú ý đến các đối tượng cụ thể.
Trẻ sinh non
Ở trẻ sơ sinh non, nồng độ oxy cao có thể dẫn đến tăng lượng oxy đang được vận chuyển trong máu (PaO2, gây ra hiện tượng co mạch máu ở võng mạc, dẫn đến thiếu máu cục bộ và tổn thương võng mạc, thậm chí gây mù lòa.
Sử dụng oxy cần phải kiểm soát đối với những đối tượng cụ thể
Lưu ý liều lượng thở oxy cho trẻ nhỏ để tránh những tình huống xấu xảy ra
Người mắc bệnh COPD
Đối với những người khỏe mạnh, hệ thống hô hấp thường được kích thích bởi sự tăng nồng độ CO2 trong máu. Khi nồng độ CO2 tăng lên, trung tâm hô hấp trong não được kích thích dẫn đến việc tăng nhịp thở.
Tuy nhiên, người mắc bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD) thường thích nghi với mức độ CO2 cao. Do đó, giảm nồng độ oxy trong máu không gây ra sự kích thích hô hấp như trong trường hợp của những người khỏe mạnh. Điều này có nghĩa là việc cung cấp lượng oxy nồng độ cao có thể làm giảm sự kích thích hô hấp ở những người COPD.
Người già
Do tuổi tác, phổi của người già thường hoạt động kém hiệu quả hơn, khả năng bài tiết từ phổi giảm và khí CO2 tích tụ trong cơ thể. Khi cung cấp quá nhiều oxy mà không thể thải hết khí thải ra ngoài, sẽ dẫn đến tình trạng dư thừa oxy và sẽ giảm nhịp thở lại do trung tâm hô hấp bị kích thích.
Và điều này sẽ làm tăng nồng độ CO2 gây độc cho cơ thể và nghiêm trọng hơn là tử vong.
Trên đây là toàn bộ chia sẻ hữu ích liên quan đến vấn đề ngộ độc oxy liều cao, huy vọng bạn đã hiểu rõ nguyên nhân, cách sử dụng và các lưu ý khi sử dụng máy oxy tại nhà. Hãy liên hệ ngay với Siêu Thị Y Tế để được hỗ trợ tư vấn và mua các sản phẩm máy tạo oxy chất lượng.
>>> Tham khảo các loại máy đo huyết áp tại Siêu Thị Y Tế
