Sốt xuất huyết (DENG-gey) là một bệnh do muỗi truyền. Bệnh sốt xuất huyết nhẹ gây sốt cao và các triệu chứng giống như cúm. Thể nặng của bệnh sốt xuất huyết, còn được gọi là sốt xuất huyết Dengue, có thể gây chảy máu nghiêm trọng, giảm huyết áp đột ngột (sốc) và tử vong. Biết được nguyên nhân và triệu chứng của bệnh sốt xuất huyết sẽ giúp bạn điều trị kịp thời và ngăn ngừa đúng cách.
Bệnh sốt xuất huyết: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng ngừa
Nguyên nhân gây bệnh sốt xuất huyết
Sốt xuất huyết do bất kỳ một trong bốn loại vi rút sốt xuất huyết gây ra. Bạn không thể bị nhiễm bệnh sốt xuất huyết khi ở gần người bị bệnh. Thay vào đó, bệnh sốt xuất huyết lây qua muỗi đốt.
Hai loại muỗi thường truyền vi-rút sốt xuất huyết phổ biến nhất ở cả trong và xung quanh nơi ở của con người. Khi muỗi đốt người bị nhiễm vi rút sốt xuất huyết, vi rút này sẽ xâm nhập vào muỗi. Sau đó, khi muỗi bị nhiễm bệnh đốt người khác, vi rút sẽ xâm nhập vào máu của người đó và gây nhiễm trùng.
Sau khi khỏi bệnh sốt xuất huyết, bạn có khả năng miễn dịch lâu dài với loại vi rút đã nhiễm bệnh, nhưng không phải với ba loại vi rút gây sốt xuất huyết khác. Điều này có nghĩa là bạn có thể bị nhiễm lại một trong ba loại vi rút khác trong tương lai. Nguy cơ phát triển bệnh sốt xuất huyết nặng của bạn sẽ tăng lên nếu bạn bị sốt xuất huyết lần thứ hai, thứ ba hoặc thứ tư.
Bệnh sốt xuất huyết do vi rút sốt xuất huyết gây ra
Các yếu tố rủi ro gây bệnh sốt xuất huyết
Bạn có nhiều nguy cơ phát triển bệnh sốt xuất huyết hoặc một dạng bệnh nặng hơn nếu:
+ Bạn sống hoặc đi du lịch ở các khu vực nhiệt đới. Đặc biệt các khu vực có nguy cơ cao bao gồm Đông Nam Á, các đảo phía Tây Thái Bình Dương, Châu Mỹ Latinh và Châu Phi.
+ Bạn đã từng bị sốt xuất huyết trong quá khứ. Việc nhiễm vi rút sốt xuất huyết trước đây sẽ làm tăng nguy cơ mắc các triệu chứng nghiêm trọng nếu bạn bị sốt xuất huyết lần nữa.
Xem thêm: Bệnh Viêm Phế Quản Cấp Tính: Nguyên Nhân, Triệu Chứng, Chẩn Đoán Và Cách Điều Trị
Triệu chứng của bệnh sốt xuất huyết
Nhiều người không có dấu hiệu hoặc triệu chứng của nhiễm trùng sốt xuất huyết. Khi các triệu chứng xảy ra, chúng có thể bị nhầm với bệnh cúm và thường bắt đầu từ 4 đến 10 ngày sau khi bạn bị muỗi nhiễm bệnh cắn.
Sốt xuất huyết gây sốt cao – 104 độ F (40 độ C) và bất kỳ dấu hiệu và triệu chứng nào sau đây: đau đầu; đau cơ, xương hoặc khớp; buồn nôn; nôn mửa; đau sau mắt; viêm tuyến; phát ban.
Hầu hết mọi người phục hồi trong vòng một tuần hoặc lâu hơn. Trong một số trường hợp, các triệu chứng xấu đi và có thể đe dọa đến tính mạng. Đây được gọi là sốt xuất huyết nặng, sốt xuất huyết Dengue hoặc hội chứng sốc Dengue.
Sốt xuất huyết gây sốt cao 40 độ C
Bệnh sốt xuất huyết nghiêm trọng xảy ra khi các mạch máu của bạn bị tổn thương và rò rỉ. Và số lượng tế bào hình thành cục máu đông (tiểu cầu) trong máu của bạn giảm xuống. Điều này có thể dẫn đến sốc, chảy máu trong, suy nội tạng và thậm chí tử vong.
Các dấu hiệu cảnh báo của bệnh sốt xuất huyết nặng thường bắt đầu vào ngày đầu tiên hoặc hai ngày sau khi hết sốt, bao gồm: đau bụng dữ dội; nôn mửa liên tục; chảy máu lợi hoặc mũi; có máu trong nước tiểu, phân và chất nôn; chảy máu dưới da, có thể trông giống như bầm tím; khó thở hoặc thở nhanh; mệt mỏi; khó chịu hoặc bồn chồn.
Các dấu hiệu của bệnh sốt xuất huyết nặng bắt đầu vào ngày đầu tiên hoặc 2 ngày sau khi hết sốt
Các biến chứng của bệnh sốt xuất huyết
Bệnh sốt xuất huyết nặng có thể gây xuất huyết nội tạng và tổn thương các cơ quan. Huyết áp có thể giảm xuống mức nguy hiểm, gây sốc. Trong một số trường hợp, sốt xuất huyết nặng có thể dẫn đến tử vong.
Phụ nữ bị sốt xuất huyết khi mang thai có thể lây vi-rút sang em bé trong khi sinh. Ngoài ra, trẻ sơ sinh của phụ nữ bị sốt xuất huyết khi mang thai có nguy cơ sinh non, nhẹ cân hoặc suy thai cao hơn.
Phòng ngừa bệnh sốt xuất huyết
Vắc xin
Ở các khu vực trên thế giới có bệnh sốt xuất huyết phổ biến, một loại vắc-xin sốt xuất huyết (Dengvaxia) được chấp thuận cho những người từ 9 đến 45 tuổi đã từng bị sốt xuất huyết ít nhất một lần. Thuốc chủng này được tiêm ba liều trong suốt 12 tháng.
Thuốc chủng này chỉ được chấp thuận cho những người có tiền sử sốt xuất huyết được ghi nhận hoặc đã xét nghiệm máu cho thấy trước đó đã nhiễm một trong các loại vi-rút sốt xuất huyết, được gọi là nhạy cảm huyết thanh. Ở những người trước đây chưa bị sốt xuất huyết (âm tính), việc chủng ngừa dường như làm tăng nguy cơ bị sốt xuất huyết nặng và nhập viện do sốt xuất huyết trong tương lai.
Dengvaxia được chấp thuận cho người từ 9 đến 45 tuổi bị sốt xuất huyết ít nhất một lần
Ngăn ngừa muỗi đốt
Tổ chức Y tế Thế giới nhấn mạnh rằng vắc xin không phải là một công cụ hữu hiệu để giảm sốt xuất huyết ở những khu vực có dịch bệnh phổ biến. Phòng chống muỗi đốt là phương pháp chính để ngăn chặn sự lây lan của bệnh sốt xuất huyết.
Nếu bạn sống hoặc đi du lịch đến một khu vực thường xảy ra bệnh sốt xuất huyết, những lời khuyên này có thể giúp giảm nguy cơ bị muỗi đốt:
+ Ở trong nhà có máy lạnh. Muỗi mang vi rút sốt xuất huyết hoạt động mạnh nhất từ lúc bình minh đến chiều tối, nhưng chúng cũng có thể đốt vào ban đêm.
+ Mặc quần áo bảo hộ. Khi bạn đi vào những khu vực có muỗi, hãy mặc áo sơ mi dài tay, quần dài, đi tất và đi giày.
+ Sử dụng kem chống muỗi. Kem chống muỗi có thể được áp dụng cho quần áo, giày dép, dụng cụ cắm trại và lưới trải giường của bạn. Đối với da của bạn, hãy sử dụng chất chống muỗi có chứa ít nhất 10% DEET.
+ Giảm môi trường sống của muỗi. Muỗi mang vi-rút sốt xuất huyết thường sống xung quanh nhà ở, sinh sản ở vùng nước đọng có thể tích tụ trong những thứ như lốp ô tô đã qua sử dụng. Bạn có thể giúp giảm số lượng muỗi bằng cách loại bỏ môi trường sống nơi chúng đẻ trứng. Ít nhất một lần một tuần, đổ sạch và làm sạch các thùng chứa nước đọng như thùng trồng cây, đĩa động vật và lọ hoa. Giữ các vật chứa nước đọng được đậy kín giữa các lần vệ sinh.
Phòng chống muỗi đốt là phương pháp chính ngăn chặn sự lây lan của bệnh sốt xuất huyết
Bài viết đã chia sẻ đến bạn nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng ngừa bệnh sốt xuất huyết. Siêu Thị Y Tế mong rằng những thông tin trên sẽ giúp bạn bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình thật tốt. Chúc bạn luôn vui khỏe và cảm ơn bạn đã quan tâm theo dõi!
