Chắc hẳn bạn đã biết về việc máy đo nồng độ oxy trong máy SpO2 rất cần thiết để theo dõi những bệnh nhân mắc bệnh tim và phổi tại nhà.
Những thông tin gần đây cho biết chiếc máy SpO2 này cũng có thể giúp bạn phát hiện ra tình trạng nhiễm Covid-19 tại nhà. Liệu thông tin này có đúng không? Hãy đọc ngay thông tin trao đổi về vấn đề này, đây là thông tin đã được đăng trên website chính thống của Houston Methodist.
Hỏi: Máy đo nồng độ oxy trong máu là gì?
Tiến sĩ Connolly: Máy đo nồng độ oxy trong máu là một cách đo không đau và đáng tin cậy để bác sĩ lâm sàng đo nồng độ oxy trong máu của một người.
Khi bạn thở, oxy đi vào phổi, đi qua các màng mỏng và đi vào máu của bạn – sau đó nó được các tế bào hồng cầu thu nhận và vận chuyển khắp cơ thể đến các cơ quan khác.
Máy đo nồng độ oxy là một thiết bị nhỏ thường kẹp vào đầu ngón tay, hoặc kẹp trên vành tai của bạn và sử dụng khúc xạ ánh sáng hồng ngoại để đo mức độ oxy liên kết với các tế bào hồng cầu của bạn. Máy đo oxy báo cáo nồng độ oxy trong máu thông qua phép đo độ bão hòa oxy được gọi là độ bão hòa oxy mao mạch ngoại vi, hoặc SpO2.
Hỏi: Máy đo nồng độ oxy có hữu ích trong việc phát hiện sớm Covid-19 không?
Tiến sĩ Connolly: Loại coronavirus gây ra Covid-19 xâm nhập vào cơ thể qua hệ hô hấp, gây viêm phổi và làm tổn thương trực tiếp đến phổi của người bị nhiễm- cả hai đều có thể tác động tiêu cực đến cách oxy được truyền vào máu. Sự suy giảm oxy này có thể xảy ra ở nhiều giai đoạn khi nhiễm Covid-19, và không chỉ đối với những bệnh nhân bị bệnh nặng được đặt máy thở.
Trên thực tế, có một hiện tượng mà chúng tôi đã quan sát được trên một số người mắc Covid-19: có thể có nồng độ oxy trong máu rất thấp nhưng biểu hiện bên ngoài có vẻ tốt, không có bất kì biểu hiện gì của việc nhiễm virus, đây được gọi là “tình trạng thiếu oxy hạnh phúc”. Đó là điều đáng lo ngại vì những bệnh nhân này có thể bị nhiễm bệnh nặng hơn nhưng họ không hề cảm nhận được. Đó là lý do tại sao bạn có thể tự hỏi liệu máy đo nồng độ oxy có thể giúp phát hiện sớm Covid-19 hay không.
Tuy nhiên, không phải tất cả những ai có kết quả xét nghiệm dương tính với Covid-19 sẽ có nồng độ oxy thấp. Có những người có thể bị sốt, đau cơ và khó thở, nhưng không bị hạ nồng độ oxy. Do đó, máy đo nồng độ oxy SpO2 không chắc chắn 100% sẽ phát hiện ra tình trạng nhiễm Covid-19.
Tóm lại, mọi người không nên nghĩ máy đo nồng độ Oxy SpO2 là một xét nghiệm sàng lọc Covid-19. Mức oxy bình thường không có nghĩa là bạn không bị nhiễm trùng. Nếu bạn lo ngại về sự phơi nhiễm, bạn vẫn cần phải được kiểm tra và xét nghiệm đầy đủ.
Hỏi: Vậy, máy đo oxy có thể là một công cụ hữu ích để theo dõi Covid-19 tại nhà không?
Tiến sĩ Connolly: Nếu một người bị Covid-19 nhẹ và đang tự điều trị tại nhà, máy đo oxy có thể là một công cụ hữu ích để kiểm tra nồng độ oxy, từ đó có thể sớm phát hiện được mức oxy thấp. Nhìn chung, về mặt lý thuyết, những người có nguy cơ mắc các vấn đề về oxy bao gồm những người đã mắc bệnh phổi, bệnh tim và / hoặc béo phì từ trước, cũng như những người hút thuốc nên sử dụng máy SpO2 tại nhà
Ngoài ra, vì “tình trạng thiếu oxy vui vẻ” có thể xuất hiện ở những người bị nhiễm Covid-19 nhưng không có triệu chứng, máy đo oxy SpO2 có thể giúp phát hiện sớm tình trạng nhiễm Covid-19 .
Nếu bạn đã xét nghiệm dương tính với Covid-19 và lo lắng về bất kỳ triệu chứng nào đang xuất hiện, hãy kiểm tra ngay với các nhân viên y tế. Từ quan điểm sức khỏe về phổi, ngoài các phép đo oxy theo mạch khách quan, tôi đề nghị với bệnh nhân của mình rằng nếu họ gặp khó khăn với việc hô hấp, đau ngực dữ dội, không kiểm soát được hành vi, môi hoặc ngón tay tím tái, thì đã đến lúc phải đến phòng cấp cứu.
Hỏi: Đối với một người bị Covid-19, khi nào thì các chỉ số oxy cần được quan tâm?
Tiến sĩ Connolly: Để máy đo oxy trở thành một công cụ hiệu quả, trước tiên bạn cần biết SpO2 cơ bản của mình và lưu ý rằng chỉ số cơ bản của bạn có thể bị ảnh hưởng bởi COPD trước đó, suy tim hoặc béo phì.
Chỉ số SpO2 bình thường nằm trong khoảng 96%-100%
Theo nguyên tắc chung, một người nhiễm Covid-19 khi theo dõi tình trạng nồng độ oxy máu thì hãy luôn đảm bảo rằng chỉ số SpO2 luôn ổn định ở mức hoặc trên 90% đến 92%. Nếu con số liên tục giảm xuống dưới ngưỡng này thì cần phải có biện pháp can thiệp ngay.
Hỏi: Điều gì có thể làm cho kết quả đo oxy trong mạch kém chính xác hơn?
Tiến sĩ Connolly: Máy đo nồng độ oxy có thể có kết quả thấp sai lệch nếu đo trên một người có vấn đề về tuần hoàn với lưu lượng máu kém đến các chi, chẳng hạn như bàn tay rất lạnh, bệnh mạch máu nội tại hoặc hiện tượng Raynaud. Ngoài ra, móng tay giả hoặc một số loại sơn móng tay có màu tối, có thể làm sai lệch kết quả đọc.
Tóm lại, máy đo nồng độ oxy trong máy SpO2 không thể thay thế phương án xét nghiệm tầm soát việc nhiễm Covid-19, nhưng nó có thể là phương pháp phát hiện sớm việc nhiễm căn bệnh này, khi chưa có những biểu hiện cụ thể của bệnh, ngoài ra nó còn giúp theo dõi nồng độ oxy trong máu đối với các trường hợp F0 nhẹ và được điều trị tại nhà.